Kat mülkiyeti, inşaatı tamamlanmış bir yapıdaki ayrı bağımsız bölümlerin örneğin bir apartmandaki ayrı ayrı her bir daire üzerindeki mülkiyete denir. Başka bir ifadeyle herkesin bina üzerindeki arsa payı hala mevcuttur. Ancak bu arsa payından doğan hak Kat Mülkiyeti Kanunu gereği ilgili bağımsız bölümün (apartmandaki bir dairenin) mülkiyetine dönüşmüştür. Yani bir şekilde yapı yıkılsa bütün mal sahiplerinin mülkiyet hakkı arsa payları üzerinden devam eder. Ancak yapı mevcut olduğu süreci bütün mal sahiplerinin mülkiyet hakkı kat mülkiyeti olarak devam etmektedir.  Aynı şekilde 1.maddede tamamlanmış bir yapının dükkân, depo, kat yahut daire gibi bölümlerinden ayrı ve tek başına kullanılmaya elverişli olanların üstünde bağımsız mülkiyet tesis edilebileceği ifade edilmiştir.

Kat mülkiyetinin ortaya çıkışı hızlı şehirleşmeden kaynaklanmıştır. Ancak apartmanların ve bağımsız bölümlerin (apartman dairelerinin) hukuki statüsünün belirlenmemiş olması birbirinden farklı yargı kararlarına, bu durum da uygulamada ciddi problemlere sebebiyet vermiştir. Bu kapsamda ülkemizde de bu ihtiyaca cevap vermek için 1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ihdas edilmiştir. 634 sayılı Kanundan önce paylı taşınmazın paydaşlarından her biri lehine binanın bir katı, dairesi ya da bölümünden bağımsız şekilde yararlanmaya ilişkin bir irtifak hakkı tesis ediliyordu. Hâlbuki 634 sayılı Kanun ile her bir bağımsız bölüm ayrı bir taşınmaz sayılmıştır. Ayrıca 634 sayılı Kanun ile kat mülkiyeti, kat irtifakı ve 3227 sayılı Kanunla eklenen devre mülk hakkı düzenlenmiştir.

Arsa payları her bir bağımsız bölümün değerine göre belirlenir. Bağımsız bölümlerin değeri ise, kaçıncı katta yer aldığı, caddeye bakıp bakmadığı, güneş alıp almadığı, güneye bakıp bakmadığı hususları bakılarak belirlenir. Aynı şekilde kat maliklerinin ortak yerler üstündeki mülkiyet hakları arsa payları oranındadır. Arsa payı kat maliklerinin ortak giderlere katılması bakımından da dikkate alınır. Arsa payı fazla olan giderlere daha fazla katılır. Bağımsız bölümünün değerlemesinin yanlış yapılması sebebiyle arsa payının doğru olmadığı kanaatinde olan kat malikleri arsa payının düzeltilmesi davası açabilir.

İletişime Geç